Het is gemakkelijk en soms ook heel verstandig om je belastingaangifte uit te besteden. Maar dit ontslaat je niet van de verplichting om goed op te letten. Als je adviseur een fout maakt, ben jij verantwoordelijk. Zó vind je een geschikte specialist.
Onlangs werd bekend dat Robin Linschoten wordt verdacht van belastingfraude. De voormalig staatssecretaris wast zijn handen in onschuld. In een interview in het Financieele Dagblad wees hij naar zijn boekhouder, die over een langere periode te weinig btw heeft afgedragen. “Mijn enige fout is dat ik hem onvoldoende heb gecontroleerd. Alsof ik opzettelijk btw ga achterhouden”, zei hij.
Of sprake is van opzet, is aan de rechter. Maar zelfs als Linschoten te goeder trouw heeft gehandeld, verkeert hij in een penibele situatie. Want je blijft altijd zelf verantwoordelijk voor je belastingaangifte.
Zelf doen of uitbesteden?
De meeste particulieren zijn goed in staat om hun aangifte voor de inkomstenbelasting zelf te verzorgen; zeker nu veel gegevens vooraf al zijn ingevuld. Afgelopen jaar heeft 64 procent van de Nederlanders de aangifte dan ook zelf gedaan, zo blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond. In 2014, voor invoering van vooraf ingevulde aangiften, was dat nog 54 procent. 85 procent van de consumenten die zelf met de aangifte aan de slag ging, was daar minder dan twee uur mee kwijt.
Maar er zijn ook situaties denkbaar waarbij het wel verstandig is om een expert in te schakelen. Bijvoorbeeld als je gescheiden bent, een erfenis hebt gekregen of een huis hebt gekocht, maar je oude woning nog niet van de hand hebt gedaan.
Ook veel ondernemers geven hun aangifte uit handen. Zij besteden hun tijd liever aan hun bedrijf dan aan de fiscus. Bovendien zijn de regels vaak zo ingewikkeld en aan zoveel veranderingen onderhevig dat het handig is om een expert in te huren die up to date is. Een goede belastingadviseur kan bovendien wijzen op interessante aftrekposten en ervoor zorgen dat je niet teveel betaalt. Bijna twee derde van de ondernemers huurt daarom een expert in.
Hieronder volgen vijf zaken om in de gaten te houden:
1. Grote kostenverschillen
Een goede adviseur verdient zich vaak dubbel en dwars terug. Maar de tarieven kunnen wel behoorlijk uiteenlopen. Bij sommige partijen kun je al terecht voor 50 euro per uur, maar er zijn ook experts die een uurtarief van 250 euro hanteren. Er zijn ook prijsstunters actief. Wees hier wel alert op. De kans is groot dat zij grotendeels op de automatische piloot werken en niet of nauwelijks rekening houden met jouw specifieke situatie.
Sommige experts werken met een vaste pakketprijs. Het voordeel hiervan is dat je geen blanco cheque afgeeft, maar precies weet waar je aan toe bent. Maak vooraf wel duidelijke afspraken welke diensten bij de prijs zijn inbegrepen. Doet je adviseur bijvoorbeeld ook aangifte voor de omzetbelasting of moet je dat zelf doen? Ook is het verstandig om vooraf te bespreken welke informatie je moet aanleveren en hoe je je administratie moet bijhouden. Dat scheelt tijd en voorkomt misverstanden.
Ben je in loondienst, dan kun je je aangifte voordelig laten verzorgen door de vakbond. De FNV biedt deze hulp zelfs gratis aan voor leden. Het CNV vraagt een vergoeding. Leden betalen 10 euro, of 14 euro met een fiscaal partner. Niet-leden kunnen terecht voor respectievelijk 57 en 85 euro. Zelfstandigen kunnen voor hun aangifte niet terecht bij de vakbond. De Belastingdienst biedt ook gratis hulp aan, maar dit is beperkt tot lagere inkomens.
2. Geen beschermd beroep
Wil je gebruik maken van een betaalde expert, dan heb je veel keuze. Bij de Kamer van Koophandel staan meer dan 16.000 ondernemers ingeschreven als belastingconsulent, registeraccountant, administrateur of boekhouder. Helaas leveren zij niet allemaal kwaliteit. Belastingadviseur is namelijk een vrij beroep: iedereen mag dat vak uitoefenen.
Een handig startpunt bij de zoektocht naar een goede adviseur is de website van een landelijke beroepsvereniging. De belangrijkste organisaties zijn de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs (NOB) en het Register Belastingadviseurs (RB). Bij de NOB zijn 5.000 leden aangesloten en bij het RB 7.500 leden.
Beide organisaties hanteren strenge toelatingseisen: hun leden moeten een vakopleiding hebben gevolgd en zich permanent laten bijscholen. Dat laatste is erg belangrijk, want door de snel veranderende wetgeving loopt een fiscalist al snel hopeloos achter.
3. Tuchtrechtspraak
Daarnaast kennen bovengenoemde organisaties tuchtrechtspraak, waar je terecht kunt met een klacht. Wordt je klacht gegrond verklaard, dan krijgt de adviseur een waarschuwing of een berisping of kan hij tot een halfjaar worden geschorst. In het uiterste geval kan hij zijn lidmaatschap van de vakorganisatie kwijtraken.
Het tuchtrechtsysteem is niet alleen een goede stok achter de deur voor de adviseur, maar ook handig voor klanten omdat het goedkoper is dan een gerechtelijke procedure.
4. Groot of klein kantoor
Er bestaan grote en kleine adviespraktijken. Wat voor jou de beste keuze is, hangt af van je persoonlijke situatie en wensen. Ben je eigenaar van een groot bedrijf of is je fiscale situatie erg complex, dan heb je meer baat bij een groter kantoor. Die heeft vaak specialisten in huis en collega’s kunnen elkaar om raad vragen. Bij kleinere kantoren werken meer generalisten. De benadering is hier wel vaak persoonlijker.
Wees wel uiterst kritisch bij de keuze van een expert. Controleer je aangifte ook altijd goed voor deze de deur uit gaat en stel vragen als je iets niet begrijpt. Je bent namelijk altijd zelf verantwoordelijk voor je aangifte, ook als je deze door een ander laat verzorgen. Maakt je adviseur een fout, dan zit jij opgescheept met een naheffing en eventuele boete.
5. Naar de rechter
Dit betekent echter niet dat jij volledig tandeloos bent. Is je adviseur aangesloten bij een beroepsvereniging, dan kun je een tuchtzaak starten. Wil je ook geld terugzien, dan kun je proberen om een beroep te doen op de aansprakelijkheidsverzekering van de adviseur. Anders rest een civiele rechtszaak.
Een naheffing moet je sowieso altijd zelf betalen. Deze kosten had je immers ook gemaakt als de aangifte wèl juist was geweest. Maar de boete van de fiscus kun je wel op de belastingadviseur proberen te verhalen. Ook het honorarium kun je terugvragen, door de rechter te verzoeken de overeenkomst te ontbinden, vanwege wanprestatie. Er zijn ook ondernemers die met succes gemiste belastinginkomsten bij hun adviseur hebben teruggevorderd.
Voorwaarde voor terugbetaling is wel dat alleen de adviseur blaam treft. De rechter neemt namelijk de rol van beide partijen onder de loep. Jij hebt een informatieplicht, wat inhoudt dat je verplicht bent om correcte en volledige gegevens te verstrekken. De belastingadviseur op zijn beurt heeft een onderzoeksplicht. Hij mag ervan uitgaan dat de informatie die jij aanlevert in orde is. Maar als er aanwijzingen zijn dat er zaken niet kloppen of belangrijke informatie ontbreekt, moet hij navraag doen. Heb jij aan jouw informatieplicht voldaan en maakt de expert aantoonbaar een fout - door bijvoorbeeld privé-uitgaven zakelijk op te voeren - dan kun je de geleden schade op de expert verhalen.
Verder kun je tegen een boete ook in beroep gaan bij de Belastingdienst. De Belastingdienst moet namelijk kunnen bewijzen dat sprake is van grove schuld of nalatigheid.